Selasa, 23 Juni 2015

1001 Falsafah Jawa dalam Kehidupan Bag. 8

“1001 Falsafah Jawa dalam Kehidupan” Bag. 8
Oleh: Nata Warga
101. %22Dha- Dhuwur Wekasane Endek Wiwitane%22 = Untuk bisa diatas tentu dimulai dari dasar.
101. “Dha: Dhuwur Wekasane Endek Wiwitane” = Untuk bisa diatas tentu dimulai dari dasar.
102. %22Kahanan Donyan Iki Ora Langgeng, Tansah Owah Gingsir%22 = Keadaan dunia ini tidak abadi, senantiasa selalu berubah setiap waktu.
102. “Kahanan Donyan Iki Ora Langgeng, Tansah Owah Gingsir” = Keadaan dunia ini tidak abadi, senantiasa selalu berubah setiap waktu.
103. %22Gunaning Bujangga Nembah Ing Dewa, Tanpa Sirna Gunaning Atmaja, Sirna Suci Caturing Dewa%22 = Perlunya pujangga menyembah dewa, agar peran anak manusia tak hilang, disebabkan telah leyap kesucian sang sabda dewa.
103. “Gunaning Bujangga Nembah Ing Dewa, Tanpa Sirna Gunaning Atmaja, Sirna Suci Caturing Dewa” = Perlunya pujangga menyembah dewa, agar peran anak manusia tak hilang, disebabkan telah leyap kesucian sang sabda dewa.
104. %22Ga ~ Guru Sejati Sing Muruki%22 = Belajar pada guru nurani (yang sudah sadar)
104. “Ga: Guru Sejati Sing Muruki” = Belajar pada guru nurani (yang sudah sadar)
105. %22Nanging Tekad Mono Beda Banget Karo Nekad, Yen Nekad Kuwi Uwohing Pakarti Kang Tuwuh Saka Kajudheganing Nalar%22 = Tekad berbeda dengan nekad, nekad itu buah kerja yang tumbuh dari kemelutnya pikiran
105. “Nanging Tekad Mono Beda Banget Karo Nekad, Yen Nekad Kuwi Uwohing Pakarti Kang Tuwuh Saka Kajudheganing Nalar” = Tekad berbeda dengan nekad, nekad itu buah kerja yang tumbuh dari kemelutnya pikiran.
106. %22Geni Dadi Sucining Jagad, Dewa Sang Hyang Girinata Dadi Raja, Gagamaning Naga Kinarya Dewa%22 = Api menjadikan kesucian dunia, peradaban muncul dari panutan~guru jadi raja, senjata~andalan yang dipegang digunakan para de
106. “Geni Dadi Sucining Jagad, Dewa Sang Hyang Girinata Dadi Raja, Gagamaning Naga Kinarya Dewa” = Api menjadikan kesucian dunia, peradaban muncul dari panutan~guru jadi raja, senjata~andalan yang dipegang digunakan para dewa.
107. %22Kawaratan Gung Alit Sadayanipun Pan Ora Amilih Janma%22 = Sepertilah air yang tidak milih-milih, siapapun manusianya perlakuannya sama
107. “Kawaratan Gung Alit Sadayanipun Pan Ora Amilih Janma” = Sepertilah air yang tidak milih-milih, siapapun manusianya perlakuannya sama.
108. %22Ca~ Cipta Wening, Cipta Mandulu, Cipta Dadi%22 = Arah dan tujuan pada Hyang Maha Tunggal.
108. “Ca: Cipta Wening, Cipta Mandulu, Cipta Dadi” = Arah dan tujuan pada Hyang Maha Tunggal.
109. %22Sigaraning Nyowo Iku Saling, Jangkeping Warni, Rahayu Ing Mana, Ngertos Ungga Unggu lan Wasis%22 = Pasangan yang manunggal itu hendaknya lengkapkan diri (rupa), berbaik hati, paham tata krama, ulet bekerja.
109. “Sigaraning Nyowo Iku Saling, Jangkeping Warni, Rahayu Ing Mana, Ngertos Ungga Unggu lan Wasis” = Pasangan yang manunggal itu hendaknya lengkapkan diri (rupa), berbaik hati, paham tata krama, ulet bekerja.
110. %22Wayang Wolu Kinarya Tunggal, Pancaboma Marga Tunggal, Angesthi Sirna Rakseng Bawana, Rupa Papat Gatining Janma%22 = Delapan pribadi menjadi satu, lima jalan menjadi satu, berharap memusnahkan raksasa dunia, empat unsur m
110. “Wayang Wolu Kinarya Tunggal, Pancaboma Marga Tunggal, Angesthi Sirna Rakseng Bawana, Rupa Papat Gatining Janma” = Delapan pribadi menjadi satu, lima jalan menjadi satu, berharap memusnahkan raksasa dunia, empat unsur penting bagi manusia.
111. %22Amemangun Karyenak Tyasing Sesami%22 = Berkarya menentramkan hati sesama.
111. “Amemangun Karyenak Tyasing Sesami” = Berkarya menentramkan hati sesama.
112. %22Gusti Iku Cedhak Tanpa Senggolan, Adoh Tanpa Wangenan%22 = Gusti itu dekat namun tak bersentuhan, ada namun tak bisa dijangkau akal.
112. “Gusti Iku Cedhak Tanpa Senggolan, Adoh Tanpa Wangenan” = Gusti itu dekat namun tak bersentuhan, ada namun tak bisa dijangkau akal.
113. %22Sa- Sifat Ingsun Handulu Sifatullah%22 = Membentuk Kasih Sayang seperti Kasih Tuhan.
113. “Sa:  Sifat Ingsun Handulu Sifatullah” = Membentuk Kasih Sayang seperti Kasih Tuhan.
114. %22Lamun Siro Wis Mikani Alamiro Pribadi, Mara Siro Mulango Marang Wong Kag Durung Wikan%22 = Jikalau engkau telah mengenal alam pribadimu, ajarkanlah kepada yang belum mengetahui (jangan sembunyi).
114. “Lamun Siro Wis Mikani Alamiro Pribadi, Mara Siro Mulango Marang Wong Kag Durung Wikan” = Jikalau engkau telah mengenal alam pribadimu, ajarkanlah kepada yang belum mengetahui (jangan sembunyi).
115. %22Gusti Iku Ora Ono Sing Padho, Mulo Ojo Nggambar-Nggambarake Wujuding Gusti%22 = Tuhan itu tidak ada yang dapat nyamain, oleh karena itu tak perlu menggambarkan soal Tuhan.
115. “Gusti Iku Ora Ono Sing Padho, Mulo Ojo Nggambar-Nggambarake Wujuding Gusti” = Tuhan itu tidak ada yang dapat nyamain, oleh karena itu tak perlu menggambarkan soal Tuhan.
116. %22Ja- Jumbuhing Kawula Lan Gusti%22 = Selalu berusaha menyatu dengan Gusti.
116. “Ja: Jumbuhing Kawula Lan Gusti” = Selalu berusaha menyatu dengan Gusti.
117. %22Marga Sirna Wayangin Raja, Buta Nembah Rasa Tunggal, Buta Lima Angoyag Jagad, Wayang Misik Rasane Widadari%22 = Sebab hilang rajanya manusia, (karena) raksasa menyembah pada egonya, raksasa lima mengoncang dunia, manusia membisikanperasaanbidadari
117. “Marga Sirna Wayangin Raja, Buta Nembah Rasa Tunggal, Buta Lima Angoyag Jagad, Wayang Misik Rasane Widadari” = Sebab hilang rajanya manusia, (karena) raksasa menyembah pada egonya, raksasa lima mengoncang dunia, manusia membisikan perasaan bidadari.
118. %22Datan Serik Lamun Ketaman, Datan Susah Lamun Kelangan%22 = Tak usah sakit hati saat ada musibah, tak perlu sedih manakala ada kehilangan.
118. “Datan Serik Lamun Ketaman, Datan Susah Lamun Kelangan” = Tak usah sakit hati saat ada musibah, tak perlu sedih manakala ada kehilangan.
118. %22Weruh Marang Gusti Iku Ateges Wis Weruh Marang Awake Dhewe, Lamun Durung Weruh Awake Dhewe, Tangeh Lamun Weruh Marang Gusti%22 = Mengerti Tuhan berarti sudah mengenal diri, jikalau belum mengerti diri ini mustahil dapat mengenal Tuhan.
119. “Weruh Marang Gusti Iku Ateges Wis Weruh Marang Awake Dhewe, Lamun Durung Weruh Awake Dhewe, Tangeh Lamun Weruh Marang Gusti” = Mengerti Tuhan berarti sudah mengenal diri, jikalau belum mengerti diri ini mustahil dapat mengenal Tuhan.
119. %22Ba- Bayu Sejati Kang Andalani%22 = Menyelaraskan diri pada gerak alam.
120. “Ba: Bayu Sejati Kang Andalani” = Menyelaraskan diri pada gerak alam.
Semoga Bermanfaat…
Berkah Dalem Gusti.
"Satrio Pinandito Sinisihan Wahyu"